Kobiety-pionierki: Bertha Benz i pierwsza samochodowa przejażdżka w historii
Scena z filmu „Karl i Bertha”, w którym Bertha Benz i jej synowie wyruszają na pierwszą przejażdżkę samochodem
Większość z nas kojarzy niemieckiego projektanta i inżyniera Karla Benza, człowieka, któremu w 1885 roku udało się skonstruować pierwszy na świecie samochód. Mało kto jednak wie, że jego żona, Bertha Benz, odegrała kluczową rolę w tym sukcesie – to ona prowadziła auto podczas prawdopodobnie najważniejszej przejażdżki samochodowej w historii motoryzacji.
Genialny inżynier i jego genialna żona
Bertha urodziła się w 1849 roku w Pforzheim w Niemczech. Gdy poznała Karla, zdecydowała się zainwestować własne środki finansowe w jego firmę, zanim jeszcze wyszła za niego za mąż. Karl Benz wykorzystał te pieniądze na sfinansowanie projektu „bezkonnej karety”, który został później opatentowany jako „Benz Patent-Motorwagon”.
Karl Benz był genialnym, błyskotliwym inżynierem, jednak brakowało mu ambicji i przenikliwości biznesowej. Prawdziwą wizjonerką była jego żona, która dostrzegła potencjał drzemiący w prototypie samochodu i chciała, by stał się on czymś więcej. Wytrwale zachęcała męża do dalszych starań.
Bertha Benz: kobieta z misją
Pełna determinacji, pewnego sierpniowego poranka 1888 r. obudziła dwóch nastoletnich synów i wraz z nimi wybrała się w podróż życia. Podjęli pierwszą długodystansową podróż samochodem – ze swojego domu w Mannheim do domu matki Berthy w Pforzheim. Trasa liczyła około 90 kilometrów. Nie chcąc mówić mężowi o swoim odważnym planie, Bertha zostawiła mu krótką notatkę z wyjaśnieniem, że wyszli. Po cichu przepchnęli pojazd wystarczająco daleko od domu, by Karl Benz się nie obudził, po czym uruchomili jednocylindrowy silnik o pojemności 1,6 litra i ruszyli w drogę.
Podróż była trudna. Bez wyraźnie poprowadzonych dróg i oznakowania, Bertha Benz nie miała pojęcia, w jakim kierunku zmierzają, dlatego musieli orientować się na bieżąco, podczas jazdy. Kolejną trudnością były wzgórza i nierówności terenu, których samochód nie był w stanie pokonać; chłopcy musieli wysiadać z auta i pchać pojazd.
Pierwszy samochód Karla Benza, 1886
Rozwiązywanie problemów w trasie
Silnik również wymagał uwagi – aby poprawnie działał, musiał być stale chłodzony; w tym celu Bertha polewała go wodą, by ciepło odparowywało. Podczas podróży często zatrzymywali się nieopodal rzek, strumieni i sklepów, aby uzupełnić zapasy wody.
Kolejną kwestią było paliwo, które także musiało być uzupełniane. Było ono dostępne w aptekach, w postaci ligroiny – eteru naftowego powszechnie znanego jako benzen. Bertha uzupełniła zapas paliwa w aptece w Wiesloch, która tym samym, przypadkowo, stała się pierwszą stacją paliw na świecie, a jej oryginalny budynek stoi do dziś.
To nie koniec problemów – w połowie drogi samochód się zepsuł. Bertha nie wpadła w panikę; wykazała się inicjatywą i za pomocą tego, co miała pod ręką, naprawiła poważną usterkę. Użyła szpilki do kapelusza, aby przetkać zablokowany przewód paliwowy i owinęła jedną z podwiązek wokół przewodu zapłonowego, który wymagał izolacji.
Podczas dalszej podróży Bertha Benz i jej synowie potrzebowali pomocy kowala, aby naprawić łańcuch napędowy; gdy zawiodły hamulce, poprosiła lokalnego szewca o wyściełanie ich skórą, wymyślając tym samym pierwsze klocki hamulcowe.
Osobisty i historyczny sukces
Po dotarciu do Pforzheim, Bertha wysłała do męża telegram informujący o triumfalnej przejażdżce. Kilka dni później wróciła do domu z głową pełną nowych pomysłów na ulepszenie pojazdu i aktualizację patentu. Opierając się na własnych doświadczeniach z pierwszej oficjalnej jazdy próbnej, Bertha zasugerowała, by wyposażyć samochód w niższy bieg, który umożliwi mu pokonywanie podwyższeń terenu, a także zamontować okrycia do hamulców.
Opisana wyprawa była nie tylko osobistym, ale również historycznym osiągnięciem. Bertha Benz wprowadziła samochód do powszechnego użytku, udowadniając, że jest narzędziem mobilności. Rozgłos, który wywołała jej podróż, znacząco wpłynął na rozwój biznesu jej męża i ostatecznie przyczynił się do przyszłego sukcesu marki Mercedes-Benz.
Historia Berthy Benz jest świadectwem integralnej roli kobiet w historii motoryzacji. Bertha żyła aż 95 lat, a dziś nadal można prześledzić słynną trasę, którą pokonała, dzięki „Bertha Benz Memorial Route” w Mannheim w Niemczech.
Źródła:
https://autowise.com/10-historical-auto-industry-females
https://www.telegraph.co.uk/cars/features/bertha-benz-woman-wheel-first-ever-road-trip/